Het baby slaapboek – (Nacht)rust voor jou en je kind 0 – 4 jaar
Boekrecensie: Het baby slaapboek (Myrthe Stapper)
27-9-2022 Kosmos Uitgevers
Verbeter de slaap van je baby en kind
Een uitstekend boek voor ouders die op zoek zijn naar manieren om de slaap van hun kind 0 – 4 jaar te verbeteren. Het biedt praktische tips en advies op een duidelijke en toegankelijke manier. De informatie is goed georganiseerd, gemakkelijk te vinden en elk hoofdstuk is apart van elkaar te lezen. Zowel geschikt voor ouders die meer inzicht en routine willen in het slaapgedrag van hun kind als ouders die slaapproblemen bij hun baby of peuter ervaren.
Algemene kenmerken boek Het baby slaapboek
Het boek Het baby slaapboek ((Nacht)rust voor jou en je kind 0 – 4 jaar) is in 2022 uitgegeven door Kosmos Uitgevers. Het boek is geschreven door Myrthe Stapper (slaapcoach en eigenaar van slaaptipsvoorbabys.nl). Het baby slaapboek heeft 175 pagina’s en ziet er mooi en strak uit. Het boek is van binnen mooi vormgegeven. Een vrij klein maar prettig lettertype en groene kopjes van de hoofdstukken en paragrafen. Ook zijn de kaders met tips in het groen vormgegeven. Dit geeft het boek een fris uiterlijk en maakt het prettig leesbaar. Verder kent het boek mooie en simpele illustraties en grafieken om de teksten te verduidelijken. Wat het ook afwisselend maakt zijn de pagina’s in het blauw met voorbeeldroutines. Het boek kent 33 hoofdstukken. Dit vind ik vrij veel. Persoonlijk vind ik het prettiger als een boek minder hoofdstukken heeft en met bijvoorbeeld subhoofdstukken binnen een hoofdstuk werkt. De auteur heeft hier niet voor gekozen, omdat zij wil dat elk hoofdstuk apart van elkaar te lezen is. Hier is natuurlijk ook wat voor te zeggen.
Voor wie is Het baby slaapboek geschikt?
De auteur schrijft dat Het Baby slaapboek is geschreven voor ouders van kinderen in de leeftijd van 0 – 4 jaar. Zij wil ouders meer inzicht geven in het slaapgedrag van kinderen en informeren over veelvoorkomende slaapthema’s waar je als ouder in de eerste vier levensjaren van je kind mee te maken kunt krijgen. Denk aan het gebruik van een speen, hazenslaapjes, slaapassociaties, huilen, doorslapen en nog veel meer. En natuurlijk om ouders te helpen bij het leren doorslapen van hun kind en oplossen van slaapproblemen.
Anders dan de titel van het boek doet vermoeden richt Het baby slaapboek zich inderdaad om kinderen van 0 tot 4 jaar. Hoewel ik denk dat het boek met name interessant is voor ouders met kinderen tussen de 0 en 2 jaar. Je vindt wel voorbeeldroutines voor kinderen van 2 tot 3 jaar en van 3 tot 4 jaar en er is een apart hoofdstuk over peuters, maar het merendeel van de informatie is gericht op jongere kinderen. Ook zal je niet echt handvatten vinden voor de bekende slaapproblemen die veel voorkomen bij dreumesen en peuters. Denk aan niet willen slapen, niet doorslapen, angsten en vroeg wakker worden. Het babyslaapboek is er meer op gericht om deze slaapproblemen te voorkomen. Door dus te zorgen voor een goede slaaphygiëne, slaapomgeving, juiste slaapassociaties, slaapaccessoires/ slaaptools en juiste routines te volgen om je kind in een ritme te krijgen. Dus ook ouders met kinderen van 1 – 4 jaar zullen zeker veel aan dit boek kunnen hebben, maar als je echt op zoek bent naar een boek voor het aanpakken van bestaande slaapproblemen bij dreumesen en peuters, zou ik eerder het boek Slaap! Voor dreumes en peuter van S. Willekes aanraden.
Conclusie Het baby slaapboek
Met veel plezier en interesse heb ik Het baby slaapboek gelezen. Het is ontzettend uitgebreid en het leest lekker doordat het boek er gewoon heel mooi, fris en gelikt uitziet. Het boek biedt goede achtergrondinformatie, zodat je veel meer inzicht krijgt over slaap. Zo leer je over het belang van slaap, slaapontwikkeling en slaapcyclus van kinderen en volwassenen, slaapregressie, ongemakken die slaap kunnen verstoren en hoe je veilig slaapt. Daarnaast biedt het boek veel tools, tips en schema’s voor een bedritueel, het stimuleren van een dag- en nachtritme, wakkertijden en dutjestijden, kalmeringstechnieken, het zelfstandig in slaap vallen, voorbeeldroutines en meer.
Het boek heeft een makkelijke schrijfstijl en is hierdoor erg toegankelijk. Het blijft echter wel veel informatie en ik kan mij voorstellen dat voor ouders die minder graag of makkelijk lezen het boek minder geschikt is. Voor deze ouders is het boek EHBK*Slaap prettiger. Dit boek heeft kortere teksten, veel opsommingen en nog meer schema’s, illustraties en foto’s. Keerzijde is dat de informatie in dit boek wat minder diep gaat en sommige onderwerpen wat oppervlakkiger belicht worden. Het Baby slaapboek is door de lay-out erg overzichtelijk, maar persoonlijk had ik het nog overzichtelijker gevonden als bepaalde hoofdstukken geclusterd waren en er bijvoorbeeld 8 in plaats van 33 hoofdstukken in het boek waren. Het hoofdstuk Je kind in een ritme krijgen gevolgd door de voorbeeldroutines vind ik van grote meerwaarde in dit boek. Hiermee kan je echt aan de slag als ouder.
Kortom, ik vind het boek zeer geschikt voor alle ouders met kinderen van 0 – 2 jaar en in iets mindere mate voor ouders van 2 – 4 jaar. Ook voor ouders die (nog) geen grote slaapproblemen ervaren, maar die wel graag meer achtergrondinformatie willen hebben over dutjestijden, wakkertijden en bijvoorbeeld meer routine willen krijgen in het slaapgedrag van hun kind. Door de nuttige informatie en het mooie uiterlijk van het boek is het ook zeker geschikt om weg te geven als cadeau en in de kraammand te stoppen.
Uitgebreide beschrijving boek Slaap, baby, slaap
De hoofdstukken 1. Het belang van slaap, 2. Verschil mag er zijn, 3. Veilig slapen en 4. Slaapontwikkeling geven goede achtergrondinformatie over slaap. Helder en kort en bondig komt aan bod waarom baby’s zoveel slaap nodig hebben, leer je over de verschillen tussen kinderen, ouders en het slaapgedrag, over hoe je veilig kan slapen en over de slaapontwikkeling en slaapcyclus van baby’s. Inzicht in slaap en slaapgedrag kan je als ouder al veel zelfvertrouwen en rust geven.
Inzicht in het slaapgedrag van je kind
Door meer inzicht te krijgen in de biologie van het slaapgedrag van je kind, kan je bepaalde aspecten beter verklaren. Dat geeft vervolgens een beetje rust. Het ligt niet aan jou en je kind is ook niet vreemd.
In de hoofdstukken 5. Slaapomgeving, 6. Slaapritueel, 7. Slaapsignalen, 8. Slaapaccessoires, 9. Dag- en nachtritme creëren en 10. Doorslaapverwachtingen krijg je de eerste handige tools om preventief aan de slag te gaan met slaap van je kind. Goed slapen begint met de juiste slaapomgeving en slaapritueel. Je lees over hoe je een prettige slaapomgeving maakt en krijgt ook tips hoe je de overstap kan maken naar de eigen kamer en het delen van een kamer met een broertje of zusje. Ook krijg je handige informatie in een overzichtelijk schema over moeheidssignalen en oververmoeidheidssignalen. Het is niet altijd makkelijk om slaapsignalen te herkennen bij je kind en daarom werkt het soms goed om met wakker- en dutjestijden te werken. Ook wordt ingegaan om welke tools je kan inzetten om de slaap te bevorderen. Denk aan spenen, white noise, slaaptrainer, (rood)l licht en een bedhek. En leer je over hoe een dag- en nachtritme zich ontwikkelt en hoe je dit kan stimuleren.
Beter doorslapen door kind minder te laten slapen overdag?
Als kinderen oververmoeid zijn, slapen zij juist slechter. Het werkt dus niet om je baby overdag niet te laten slapen in de hoop dat hij ’s nachts doorslaapt. Baby’s hebben in het begin enorm veel slaap nodig om zicht goed te kunnen ontwikkelen.
In de hoofdstukken 11. Wakkertijden en slaapuren, 12. Voeding, 13. Kalmeringstechnieken, 14. Zelfstandig in slaap vallen, 15. Slaapassociaties en 16. Slaaptraining komen veel tips aan bod om je kind te leren slapen en/of het slapen te verbeteren. In het boek zijn handige schema’s opgenomen met de wakkertijden en slaapuren, zodat je inzicht krijgt in hoeveel een kind ongeveer moet slapen en hoe lang hij wakker is tussen de slaapjes door. Ook leer je over de relatie tussen voeding en slaap, over honger of gewoonte, over wakkervoeding of droomvoeding en wanneer je het beste voeding kan geven. Verder wordt uitgelegd wat je moet doen voordat je met slaaptraining start, zijn vier methodes voor slaaptraining uitgebreid uitgewerkt en twee kalmeringstechnieken. Ook leer je over positieve en onhandige slaapassociaties.
Verschil positieve en onhandige slaapassociaties
Positieve slaapassociaties kunnen een positief effect hebben op het slapen van je kind en zijn eenmalig nodig en hoeven niet herhaald te worden in het midden van een dutje of ’s nachts. Denk aan een slaapritueel of White noise. Bij onhandige slaapassociaties is de hulp van een ouder nodig om het kind weer in slaap te krijgen. Denk bijvoorbeeld aan het in slaap wiegen of de hand vasthouden bij het inslapen.
In de hoofdstukken 17. Laten huilen of niet?, 18. Hazenslaapjes, 19. Vroeg wakker worden, 20. Slaapregressie, 21. Nachtmerries en nachtangsten en 22. Spenen worden veel voorkomende slaapthema’s bij kinderen behandeld. Je krijgt inzicht over wat het is en hoe je hier eventueel mee om kan gaan. Zo worden mogelijke oorzaken van hazenslaapjes toegelicht en tips gegeven om hazenslaapjes te voorkomen. Ook krijg je inzicht in de oorzaken van vroeg wakker worden en dat dit vaak op te lossen is door het aanpassen van het ritme en dus de slaaproutine. In het hoofdstuk nachtmerries en nachtangsten wordt goed het verschil tussen beiden uitgelegd, maar zijn de tips wat summier. Het hoofdstuk spenen is praktisch en handig. Je krijgt inzicht tot wanneer je zonder problemen een speen kan gebruiken, hoe je om kan gaan met spenen die uit de mond en ledikant vallen en hoe je kan omgaan met speengebruik.
Tips om hazenslaapjes te voorkomen
- Zorg voor een donkere kamer
- Als er overdag veel omgevingsgeluiden zijn demp deze dan met White noise
- Leer je baby zelfstandig in slaap vallen
- Let op de gemiddelde wakkertijden, is je kind niet over- of ondervermoeid?
In de hoofdstukken 23. Peuters, 24. Meerlingen, 25. Vakanties, 26. Ongemakken die de slaap verstoren, 27. Als alles anders verloopt en 28. Slaapfabels worden nog meer veel voorkomende slaapthema’s behandeld. Het hoofdstuk peuters (3,5 pagina’s) vond ik wat tegenvallen. Er worden wat oorzaken van slaapproblemen aangestipt, maar verder wordt verwezen naar de andere hoofdstukken en slaaptechnieken. Dit kan inderdaad genoeg zijn voor sommige ouders, maar ik kan mij voorstellen dat sommige ouders specifiekere tips willen voor hun peuter. Verder worden er enkele tips gegeven hoe om te gaan met meerlingen en slaap op vakantie (in de auto, het vliegtuig en op het vakantieadres). Verder is het handig om als achtergrondinformatie te lezen over mogelijke oorzaken zoals reflux, ziekte en darmkrampen en hoe je om moet gaan met zomer- en wintertijd, kinderopvang en als je kind dutjes doet onderweg of powernaps.
Wel of geen middagdutje meer?
De meeste peuters hebben geen middagdutje meer nodig rond de leeftijd van 2,5 à 3 jaar. Soms gaat de overgang geleidelijk. En is de ene dag nog wel een dutje nodig en de andere dag niet. Het is slim om wel een rustmoment aan te bieden op het moment dat je peuter geen middagslaapje meer doet.
In de hoofdstukken 29. Je kind in een ritme krijgen en 30. Voorbeeldroutines krijg je uitleg over de voordelen van routines, wanneer de biologische klok is ontwikkeld, wat natuurlijke slaapmomenten zijn en krijg je uitleg over de verschillende dutjes en welk dutje het meest belangrijk is. Ook leer je over hoe je dutjes kan afbouwen en zijn 14 voorbeeldroutines opgenomen. Voor elke leeftijd (per week, maand en jaar) zijn routines opgenomen. Erg praktisch en goed toepasbaar. Een mooie meerwaarde van het boek!
