Waterpokken
Bron foto: www.huidarts.com en www.huidinbeeld.nl
Waterpokken
Deze zeer besmettelijke ziekte wordt veroorzaakt door het varicella-zoster-virus (ook een herpes virus) en heeft een incubatietijd (de tijd die verloopt tussen besmetting en het ontstaan van de eerste ziekteverschijnselen) van gemiddeld 18 dagen. De besmettelijkheid begint al twee dagen voordat de huiduitslag ontstaat en is over als alle blaasjes ingedroogd zijn. De overdracht van het virus kan uit de keel komen of vanuit de blaasjes.
Ontwikkeling waterpokken
Hoewel de huidafwijkingen zich vooral op het gelaat en de romp bevinden, kunnen ze ook op het behaarde hoofd, de handpalmen, voetzolen en de slijmvliezen gevonden worden. De uitslag begint met kleine roze vlekjes, die binnen enkele uren in blaasjes veranderen, die aanvankelijk helder, maar later troebel vocht bevatten, alsof het puskopjes zijn. Na een paar dagen drogen deze op tot korstjes, die na 1- 2 weken afvallen. De verschillende stadia van vlekjes, blaasjes, puskopjes en korstjes bestaan naast elkaar. Ook kunnen er zweertjes te zien zijn op het slijmvlies in de mond/ keel en op de geslachtsdelen.
Verschijnselen
Kinderen zijn er meestal niet erg ziek van: lichte temperatuursverhoging, hangerig. Het beeld is wisselend, soms heeft het kind maar enkele blaasjes, soms zit het van top tot teen onder. Het meeste last heeft het kind van jeuk. Ouderen met waterpokken zijn vaak vele malen zieker, dan is er vaak wel hoge koorts. Waterpokken bij pasgeborenen kan een zeer ernstig verloop hebben, daarom dient men erg alert te zijn
Complicaties
Hoewel er sprake is van een milde ziekte, kan er in zeldzame gevallen een hersenvliesontsteking of een longontsteking ontstaan en bij kinderen met een gestoorde afweer of bij pasgeborenen kan er sprake zijn van een ernstig ziek zijn. Als men ooit waterpokken heeft doorgemaakt geneest men vanzelf in 2 weken, maar het virus blijft sluimerend aanwezig en kan bij het ouder worden of in een situatie dat de weerstand wat is verminderd de kop opsteken als gordelroos: een pijnlijke, jeukerige, branderige uitslag die op waterpokken lijkt en die zich vrijwel altijd beperkt tot een deel van de romp, van een ledemaat of het gelaat. Gordelroos zit eenzijdig, zal de middellijn van het lichaam nauwelijks passeren. Gordelroos is besmettelijk: je kunt iemand anders er waterpokken mee bezorgen, maar geen gordelroos!
Behandeling
Meestal wordt mentholpoeder geadviseerd ter verkoeling van de jeuk. Paracetamol mag bij ziek zijn gegeven worden. Er bestaan antivirale geneesmiddelen, die bij kinderen met een normale weerstand geen aantoonbare meerwaarde hebben. Het is wel zinvol de nagels van uw kind kort en schoon te houden, door krabben kunnen er secundaire infecties ontstaan.
Zwangerschap en waterpokken
Als een zwangere tijdens de eerste 20 weken van haar zwangerschap waterpokken krijgt, is er 1 % kans dat het kind aangeboren afwijkingen krijgt. As de moeder 5 dagen voor tot 2 dagen na de bevalling zelf waterpokken heeft, heeft de baby een grote kans ook besmet te zijn en moet dan preventief antistoffen toegediend krijgen.
Omdat de meeste volwassenen antistoffen tegen waterpokken hebben, is een infectie met waterpokken in de zwangerschap heel zeldzaam. Het is dan ook niet nodig om kinderen met waterpokken weg te houden van zwangeren, ook al omdat de besmettelijkheid al tijdens de incubatieperiode optreedt, voor de ziekteverschijnselen zich openbaren.
Wat te doen bij zwangerschap
Wat te doen als u zwanger bent, het niet zeker is dat u al eerder waterpokken doormaakte en u in contact komt met iemand met waterpokken? Binnen 96 uur na dit contact moet er bloedonderzoek gedaan worden en indien de zwangere geen antistoffen heeft moet er binnen 96 uur varicela-zoster- immunoglobuline toegediend worden.
Meer informatie
Meer informatie vindt u op de website van thuisarts.nl:
Bron: W. Opstelten, Waterpokken/ varicella, Kleine kwalen bij kinderen, Elsevier gezondheidszorg
