Prelinguale periode: Vocaliseren (gemiddeld van 6 weken – 4 maanden)
Ontwikkelingsfase Spraak- en taal: Vocaliseren
In de fase van het vocaliseren zet de baby een grote stap in de motorische- en sociale ontwikkeling. Zo zal gedurende deze periode de eerste glimlach zijn intrede doen en zullen door een veelzijdiger spraakmotoriek de eerste spraakgeluiden ontstaan. Ook de visuele waarneming (zien) ontwikkelt zich in deze periode sterk. Kinderen kunnen rond de 2e maand iets met de ogen volgen wat zij zien, ‘kiezen’ of ze naar iets willen kijken of niet en kunnen hun blik fixeren (vasthouden) op iets. Door dit toenemende visuele vermogen kunnen kinderen hun omgeving steeds beter verkennen. Zo zullen baby’s gaan reageren met een glimlach op iets wat zij herkennen en gericht gaan zoeken naar het gezicht van hun vader of moeder. Voor ouders is dit een duidelijke vorm van contact zoeken van hun kindje en zij zullen hier vervolgens dikwijls op reageren door te lachten, praten, liefkozen enzovoorts. In deze fase wordt dan ook de communicatieve interactie vol in gang gezet. Ouder en kind communiceren door blikcontact, mimiek, gebaren, aanraken en zelfs via reuk en smaak. Ook is het taalaanbod nadrukkelijk aanwezig, omdat ouders veelal automatisch veel tegen hun baby spreken. Dit taalaanbod is essentieel voor de verdere taalontwikkeling.
Boekentips taalontwikkeling kinderen:
- Taalontwikkeling van het kind, A. Schaerlaekens
- Liefde voor letters en lezen, H. van den Berg
- Al pratend wijs!, E. Bogers
- Taalontwikkeling en taalstimulering kinderen, S. Goorhuis-Brouwer
- Leren praten met plezier, E. Weitzman
- Praten doe je met zijn tweeën, E. Weitzman
- Meer dan woorden, F. Sussman
- Taaldiagnostiek bij kinderen, J. de Waal-Bogers
- Taalontwikkelingsstoornissen bij het jonge kind, B. Sanders
- Leren lezen doe je met je lijf, M. van Vuure
Naast het huilen en schreien kunnen kinderen onder invloed van wijzigende anatomisch-fysiologische mogelijkheden steeds meer geluiden en klanken produceren (vocale productie). Zo gaan kinderen, bijvoorbeeld als zij tevreden wakker liggen na de voeding, ontspannen klanken produceren van korte open klinkers (vocaliseren). Denk hierbij aan klanken als a, eu, è, u (zoals in dun). Het klinkerrepertoire wordt gaandeweg uitgebreid en de volgende fase (vocaal spel), wordt aangekondigd als een begin van variatie in de intonatie verschijnt.
Baby’s luisteren in de fase van het vocaliseren zeer selectief naar geluiden. Dr. A.M. Schaerlaekens schrijft in het boek ‘De taalontwikkeling van het kind’, dat baby’s van 4 maanden al perfect het onderscheid kunnen waarnemen tussen de lettergrepen ‘pa’ en ‘ba’ en ‘pip van pap en pop. Ook kunnen baby’s al klinkers herkennen die door verschillende personen worden uitgesproken als dezelfde klinker.
Lees verder over de prelinguale periode:
- Huilen, schreien en vroege luisterontwikkeling (geboorte tot ongeveer 6 weken)
- Vocaal spel (gemiddeld van 4 – 7 maanden)
- Brabbelen (gemiddeld van 7/8 – 12 maanden)
