Waarom kruipen zo belangrijk is

 In Artikel

Kruipen belangrijk voor de ontwikkeling

Kruipen heeft een positieve invloed op de ontwikkeling van een kind en daarom is kruipen belangrijk. Kinderen die niet gekropen hebben, kunnen – wanneer zij de schoolleeftijd bereiken of op nog latere leeftijd – problemen ervaren met allerlei taken uit het dagelijkse leven.

Gevolgen niet kruipen

In dit artikel ga ik niet meteen over het kruipen zelf beginnen, maar juist over de mogelijke gevolgen van onvoldoende of helemaal niet kruipen in de babytijd. Met andere woorden: Waarom is kruipen belangrijk? Aan het eind van dit artikel kom ik terug op het kruipen. Ik begin bij de mogelijke gevolgen van niet kruipen die zichtbaar kunnen zijn op school.

Kruipen belangrijk voor leren schrijven en tekenen

Kinderen die niet goed en rustig recht(op) kunnen zitten op school of aan tafel, of helemaal over de tafel heen liggen tijdens schrijven en tekenen hebben daar vaak een goede reden voor. Het staat buiten kijf dat het schrijven, eten en op ‘t bord lezen in deze houding er niet makkelijker op wordt. Geven we dit kind een balanskussen onder zijn billen of zeggen we dat hij zijn stoel goed moet aanschuiven en rechtop moet blijven zitten?

Boekentips (stimuleren) motorische ontwikkeling baby: 

  1. Stap voor Stap, L. verhoeven
  2. Al spelend de ontwikkeling van uw baby bevorderen, A. Pulkkinen
  3. Jong geleerd, E. Einon
  4. Kind in ontwikkeling, A.C. Bilo

Oogvolg problemen

Nóg een voorbeeld; een kind wat niet zo snel kan wisselen tussen het lezen op het bord en in zijn schrift of niet snel kan wisselen tussen lesboek en schrift, doet veel langer over zijn taak. Bovendien maakt hij sneller fouten in bijv. het overschrijven of het wisselen van regel waardoor fouten ontstaan. De concentratie lijdt er ook onder omdat alles zoveel inspanning vergt. Het kind komt vaak niet klaar met zijn taken. Oogvolg problemen of moeite met snelle accommodatie (scherpstellen) van de ogen kunnen hiervan de oorzaak zijn. Maar dan blijft de vraag hoe dat dan kan ontstaan. Zou het dyslectie zijn? Of heeft het kind een bril nodig?

Volwassenen

Ook volwassenen kunnen nog problemen met hun motoriek ervaren. Een volwassene die nog niet weet wat links en rechts is en dat ook niet voelt in het eigen lichaam, heeft het een stuk moeilijker met een aantal dagelijkse taken. Vooral wanneer ook de links-rechts samenwerking niet soepel loopt. Noem je iemand dan onhandig? Ga je bepaalde taken vermijden?

Heeft u er nu een beeld bij? Dan volgt nu een korte uitleg over het belang van een goede basisontwikkeling en hoe deze de basis vormt voor het leren.

Kruipen belangrijk voor de basis ontwikkeling

Wanneer je veel bewegingen en handelingen automatisch uit kunt voeren wordt het leven een stuk makkelijker. Je aandacht wordt dan niet meer naar het balanceren op de stoel getrokken. Want die beheers je al. Je kunt al je aandacht richten op je werk. Hiervoor zijn goed ontwikkelde reflexen nodig zodat je met gemak je houding kunt volhouden of je ogen scherp kunt stellen. Of zonder nadenken weet wat links en rechts is en je handen en voeten goed kunnen samenwerken. Wanneer je gaat bewegen of een houding wil volhouden heeft je zenuwstelsel daar een plan voor klaar liggen. Dat wordt automatisch uitgevoerd, als het goed is. Houdingsreflexen vertalen de informatie van je hersenen naar je motoriek.

Verdwijnen reflexen

Maar ook aandacht, concentratie, visuele en auditieve informatie (bijv.: “wat staat er op het bord en hoe schrijf ik het in mijn schrift” of: “wat zegt de juf en wat moet ik dan doen”) kan beter verwerkt worden wanneer deze reflexen goed ontwikkeld zijn. Voor het goed ontwikkelen van ‘volwassen’ (lees: volgroeide) houdingsreflexen moeten andere (baby-) reflexen verdwijnen en getransformeerd worden. Het kruipen speelt een belangrijke rol binnen dit proces.

Terug naar het kruipen

Wat doe je nou met kruipen? Je steunt op armen en knieën terwijl je je evenwicht houdt en je armen en benen samen laat werken. Ook je linker en rechter lichaamshelft moeten samenwerken, anders lukt het kruipen niet.
Tijdens kruipen zet je namelijk tegelijkertijd je linker hand en rechter onderbeen naar voren en daarna meteen je andere hand en been, dat vergt een goede samenwerking tussen je ledematen.

En terwijl je je voortbeweegt, hou je je hoofd in balans én beweeg je met je hoofd. Je ogen kijken waar je naartoe gaat of focussen op iets wat je graag wilt pakken. Ben je waar je wezen wilt dan ga je zitten om ermee te spelen. Of je bent al zo ver dat je kunt gaan staan om iets te pakken. Intussen leert je hoofd om onafhankelijk van je romp en armen te bewegen. Dat kon je daarvóór nog niet, je leert dat o.a. tijdens het kruipen. Met andere woorden, je leert reflexen te onderdrukken om een stapje verder te komen in de ontwikkeling van goede houdingsreflexen en daarmee van goed gecoördineerd en makkelijk bewegen.

Billenschuiven

Wanneer je op je billen schuift mis je een heleboel leerzame dingen die wél voor het kruipen nodig zijn. Het steunen op je armen, balanceren, hoofd optillen én de samenwerking tussen dit alles. Hierdoor kunnen bepaalde houdingsreflexen blijven bestaan, ook al ga je daarna staan en lopen!

Gevolgen niet kruipen

Tja, en dan merk je pas dat er problemen zijn wanneer er méér van je gevraagd wordt. Bijvoorbeeld wanneer je naar school gaat en je moet in groep 3 goed stil kunnen zitten, concentreren en je handen samen laten werken om te leren schrijven, lezen en de basis voor je verdere leren en werken leggen. Is dat altijd zo? Nee. Niet alle kinderen die niet (veel) gekropen hebben, krijgen later problemen met hun motoriek of met het leren. Maar veel kinderen die wél problemen krijgen, hebben deze fase overgeslagen of heel summier gedaan. Vooral de kinderen die heel éénzijdig bewegen en kinderen die óf te traag óf te snel zijn gaan staan en lopen.

Hulp en ondersteuning

Is er dan niets meer aan te doen? Jawel! Gelukkig zijn er kinderoefentherapeuten, kinderfysiotherapeuten, INPP-therapeuten en MRT-ers die weten hoe ze bij schoolkinderen alsnog de oude reflexen kunnen remmen en de goede houdingsreflexen aanleren. Ook volwassenen kunnen vaak geholpen worden. Zo komen veel kinderen, ondanks dat ze niet gekropen hebben, toch tot een goed bewegingspatroon. Maar het was waarschijnlijk makkelijker gegaan als ze wél veel gekropen hadden! Aanvullende informatie over reflexen en de gevolgen kunt u vinden op INPP.nl.

Lees ook:

Wil je nog meer weten over kruipen? Stel je vraag aan de verbonden professionals van Kijk op Ontwikkeling in het forum.

Showing 18 comments
  • Stef
    Beantwoorden

    Volgens dit artikel heeft billenschuiven invloed op de latere ontwikkeling van een kind. Zelfs nog bij het leren van vaardigheden zoals schrijven. kan je dit onderbouwen met onderzoek?

    Ook ben ik benieuwd wat u bedoelt met dat bepaalde houdingsreflexen (houdingsreacties) blijven bestaan. Over welke houdingsreacties heeft u het hier?

    mvg

    Stef.

    • Paulien Stap
      Beantwoorden

      Beste Stef,
      er zijn diverse onderzoeken over de effecten van de vroege motoriek op de latere vaardigheden. Ik adviseer je eens te zoeken op PubMed en de website http://masgutovamethod.com/learn-more voor wetenschappelijke artikelen over onderzoek naar de effecten van reflexintegratie.
      Voor uitleg over de effecten van niet geïntegreerde reflexen of verstoorde integratie van reflexen volgt u deze link: http://www.kinderoefentherapie-bussum.nl/reflex-integratie/
      Inmiddels heb ik 2 modules MNRI (Masgutova Neuro-Sensory-Motor Reflex Integratie) gevolgd en ben er ruim een jaar mee aan het werk met veel goede resultaten voor zowel kinderen als volwassenen.

      De houding gerelateerde reflexen die direct de schrijfhouding en pengreep beinvloeden zijn o.m. de ATNR, STNR, TLR en Hands Grasp reflexen. Aangezien u niet aangeeft wat uw achtergrond is, weet ik niet of dit bekende termen zijn voor u. Op YouTube zijn hier diverse items over te vinden. Indien u de zoekterm ‘reflexen’ intypt komt er veel relevantie informatie tevoorschijn.
      Veel succes!
      Vriendelijke groet, Paulien Stap

  • P
    Beantwoorden

    Wat als je én niet gekropen hebt én niet op je billen hebt geschoven?

    • Paulien Stap
      Beantwoorden

      Beste Patry,
      wanneer je – hoe dan ook – een fase in de ontwikkeling van de motorische mijlpalen hebt overgeslagen, heeft dat een reden gehad in die periode van de ontwikkeling. En waarschijnlijk heeft het gevolgen gehad voor de voortgang van de ontwikkeling. Alles grijpt in elkaar in die belangrijke periode voor een mens. Maar dat geldt niet voor ieder persoon. Sommigen kunnen e.e.a. uiteindelijk toch goed compenseren en leren. Maar als het gevolg is dat compensatie nodig blijft, dan is een interventie heel welkom. Want compenseren kost altijd méér energie dan wanneer alles automatisch gaat.
      Ik hoop dat ik je vraag hiermee heb beantwoord. Maar mocht je méér vragen hebben hierover, dan kun je altijd contact opnemen met ons of specifiek met mij. http://www.kinderoefentherapie-bussum.nl
      Vriendelijke groet, Paulien Stap-Pennock, kinderoefentherapeut en reflexintegratie behandelaar i.o. (MNRI methode)

  • Marina
    Beantwoorden

    Hoi,

    Mijn dichter heeft nooit gekropen, wel op haar billen geschoven. Nu heb ik altijd begrepen dat het nu nog steeds goed is om dit ‘in te halen’ Ze is nu twee en half. Lekker veel laten kruipen?

    • Paulien Stap
      Beantwoorden

      Beste Marina,
      Of ‘inhalen’ nodig is, hangt af van de huidige ontwikkeling van je dochter. Heb je het idee dat ze zich vertraagd of onvoldoende ontwikkeld, of krijg je daar opmerkingen over van bijv. een ervaren peuterleidster?
      Kruipen is in principe een fase in de ontwikkeling die zorg draagt voor de overgang van rollen en tijgeren, opdrukken en omrollen naar voortbewegen op 4 ledematen, sneller, vaardiger en met steeds meer variatie. Je ziet een kind dan ook vlot de overgang maken van zitten naar kruipen en vice versa. Daarna komt de fase van het meer overeind komen met kniestand en optrekken naar staan. Kruipen is dus een tussenfase die nut heeft. Maar deze fase is ook nuttig voor andere zaken, zie het artikel hierboven.
      Wanneer je twijfels hebt over de ontwikkeling van je dochter raad ik je toch aan een keer een MNRI behandelaar in je omgeving te bezoeken. Uiteraard wel een die gespecialiseerd is in het werken met jonge kinderen. Je vindt een behandelaar op de volgende website: http://www.masgutovamethode.nl
      Veel succes en plezier met je opgroeiende dochter!

  • Nicole
    Beantwoorden

    Hallo Paulien, ik heb een hele slimme dochter die niet heeft gekropen (billenschuiver). Nu in groep 3 loopt ze tegen een leesprobleem aan. (Terwijl ze in groep 2 het eerste kind in de klas was dat begon met lezen) Jouw artikel hierboven zet mij aan het denken. Wat zou je adviseren? Dank je wel! Hartelijke groet, Nicole

    • Paulien Stap
      Beantwoorden

      Hallo Nicole, dat je dochter in groep 2 begon met lezen toont in ieder geval haar interesse in lezen. Dat is een hele belangrijke start!
      Nu, in groep 3, loopt ze tegen een leesprobleem aan. Je vertelt helaas niet wát haar probleem met het lezen is. Is het de herkenning van tekens/letters of bijv. het leestempo? Of kan ze onvoldoende de regel volgen, slaat ze woorden of juist de kleine woordjes (lidwoorden en andere korte woorden die geen belangrijke betekenis voor de tekst hebben) over? Het kan een ruimtelijk oriëntatie probleem zijn of een (fysiek) visuele verwerking probleem zijn.
      Kan ze beter lezen als ze stil zit, of juist wanneer ze in beweging is? Moet ze haar vinger er percé bij leggen, of gaat het ook zónder vinger? Wil ze te snel, kan ze zichzelf toestaan rustig te oefenen (en fouten te maken)?
      Gaat het over passief lezen of over hardop lezen? Het ene is het zien en begrijpen wat je leest, het andere vraagt ook iets van de ‘output’, kun je uitspreken wat je leest, of kun je het in een verhaaltje achteraf weergeven waar je over gelezen hebt.
      Je ziet dat er veel mogelijke oorzaken kunnen zijn van een ‘leesprobleem’. Praat eens met de leerkracht om daar achter te komen of misschien weet je het zelf al als je haar ziet lezen.
      Voor het een kan een leeslineaal (een soort lees kader) tijdelijk uitkomst bieden, andere issues hebben een senso-motorische achtergrond (de samenwerking van linker en rechter hersenhelft, mede aangeleerd via de kruipbeweging) of een kind heeft een visuele training nodig of de oorzaak van visuele concentratie moet onderzocht worden.
      Ik adviseer je eerst eens goed te observeren en met de leerkracht te praten. We horen graag van je wat de uitkomst is.
      Vriendelijke groet, Paulien Stap, kinderoefentherapeut en MNRI reflexintegratie behandelaar i.o.

      • Nicole
        Beantwoorden

        Hallo, dank je wel voor de reactie. Het lijkt vooral in het leestempo te zitten. Ook herkenning van letters is nog niet heel sterk. Als ze een verhaaltje leest kan ze me daarna wel exact vertellen waar het over ging en er vragen over beantwoorden. Het tempo is echt heel laag en ze kan niet verder lezen als ze niet weet wat een woord betekent. We hebben veel contact met school, maar komen niet echt verder. Ik zou graag eens met een specialist bekijken wat het zou kunnen zijn en vooral war we kunnen doen om het haar makkelijker te maken. Kan je me een tip geven waar ik op kan zoeken om een specialist te vinden? Dank je wel! Gr. Nicole

  • Nicole
    Beantwoorden

    Hallo, dank je wel voor de reactie. Het lijkt vooral in het leestempo te zitten. Ook herkenning van letters is nog niet heel sterk. Als ze een verhaaltje leest kan ze me daarna wel exact vertellen waar het over ging en er vragen over beantwoorden. Het tempo is echt heel laag en ze kan niet verder lezen als ze niet weet wat een woord betekent. We hebben veel contact met school, maar komen niet echt verder. Ik zou graag eens met een specialist bekijken wat het zou kunnen zijn en vooral war we kunnen doen om het haar makkelijker te maken. Kan je me een tip geven waar ik op kan zoeken om een specialist te vinden? Dank je wel! Gr. Nicole

  • Paulien Stap
    Beantwoorden

    Hallo Nicole,
    Snelle letter en woord herkenning zijnncruciaal voor vlot leren lezen. Ik ben geen lees specialist maar die letter en woord herkenning kan wel specifiek geoefend worden bij een taalhulp instituut. Daar zijn er verschillende van.
    Wat echter ook belangrijk is, zijn de basale vaardigheden van het visuele systeem. Een MNRI reflex integratie behandelaar met kennis van leren lezen en de visuele reflexintegratie (module: visual and auditory) zou haar kunnen testen en daarmee helpen. Zonder de basis te verbeteren duurt het oefenen veel langer een beklijft het ook minder goed en snel.
    Het hangt er uiteraard vanaf waar jullie wonen, wie deze hulp zou kunnen bieden.
    Kijk op: http://www.masgutovamethode.nl
    Succes!

  • Chantal Ammani
    Beantwoorden

    Hallo Paulien,
    onze dochter heeft niet gekropen, wel billen schuiven en ze liep al vroeg aan 1 hand en daarna los. Kan het zijn dat ze door het niet kruipen meer moeite heeft met zwemoefeningen op haar buik? Groetjes, Chantal

    • Beantwoorden

      Beste Chantal,
      dat is een leuke vraag.
      Even een kort analyse van de bewegingen van het zwemmen op de buik. Dit is een beweging van armen en benen tegelijk maar wel links en rechts tegelijkertijd. D.w.z. een symmetrische beweging. Bovendien vraag je bij de schoolslag een andere beweging van de armen dan van de benen.
      Kruipen is een andere beweging nl. alternerend gekruist.
      Een kind doorloopt tijdens de eerste jaren bepaalde fasen van de ontwikkeling waarbij die alternerende bewegingen van het kruipen vóór de symmetrische bewegingen van het zwemmen (en nog veel meer bewegingen zoals springen met 2 benen tegelijk, iets vastpakken met 2 handen enz.) komt.
      Wanneer de ene fase flink ‘geoefend’ is, volgt automatisch de volgende fase.
      Ik kan me voorstellen dat er daarbij een connectie is tussen ‘niet kruipen’ en moeite met het aanleren van de zwembeweging. Maar het is geen één op één connectie.

      Maar er spelen nog meer factoren een rol bij het leren zwemmen:
      1. Het ontwikkelingsniveau van het kind
      2. Spierkracht
      3. Angst voor water
      4. Erg watervrij zijn
      5. Reflexen zijn onvoldoende geïntegreerd

      Het lijkt me verder dat je je afvraagt: hoe kan ik haar helpen of waarmee kan ik haar helpen beter te leren zwemmen.
      Dat hangt af van de oorzaak, het is dus zaak daar eerst achter te komen samen met de zwemdocent. Bovenstaand rijtje kan daarbij behulpzaam zijn.

      Ik geeft je ook even de link naar onze website waar een stuk over het zwemmen staat:
      https://www.kinderoefentherapie-bussum.nl/zwemmen/

      • Chantal Ammani
        Beantwoorden

        bedankt Paulien.
        interessant om de link te lezen en heb nog even wat verder navraag gedaan bij de zwemdocent. Het is niet dat ze de techniek niet kent, maar soms is ze de coördinatie even kwijt als ze van buik naar rug gaat. Daarnaast gaf de docent aan dat onze dochter groot voor haar leeftijd is en dus ook veel spierkracht moet gebruiken.
        We gaan er verder mee aan de slag!
        Groetjes, Chantal

  • Andere Nicole
    Beantwoorden

    Mijn zoontje heeft maar een maandje gekropen en ging toen al lopen, is een maand kruipen lang genoeg?

    • Beantwoorden

      Beste Nicole,
      jouw vraag is best moeilijk te beantwoorden omdat je niet aangeeft hoe oud hij was toen hij ging lopen.
      Een maand kan voldoende zijn maar doorgaans ‘oefent’ een kind zijn vaardigheden gedurende 3 maanden waarbij er telkens een overlap periode is met de volgende motorische fase. Ieder kind doet het echter op zijn/haar eigen manier. En vaak is dat genoeg.
      Heb ik daarmee je vraag beantwoord?

  • Saskia Verhulst
    Beantwoorden

    mijn kind sleept zich voort op zijn buik en schuift op zijn poep maar wilt niet op zijn knieën en handen om te kruipen en is al een jaar, maar hij probeert wel al te staan en te stappen aan de hang
    moet ik hem weigeren om te wandelen of toch verder doen?
    zelf ben ik van stil zitten en liggen overgegaan op rechttrekken en wandelen; en heb nooit iets van motoriek problemen gehad
    moet ik hem verder motiveren om te stappen of eerst dwingen om te kruipen als hij zelf recht wilt

pingbacks / trackbacks
  • […] Het kruipen is een belangrijke periode in de ontwikkeling van een baby. Als een kind niet of bijna niet gekropen heeft, kan hij rond de leeftijd van 5 jaar en ouder problemen krijgen. Dit valt op school bijvoorbeeld op met: stilzitten, concentreren, handen samen laten werken, overschrijven van het bord enzovoort. Kijkopontwikkeling.nl […]

Leave a Comment

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Neem contact op

Stuur gerust uw vragen en/of opmerkingen

0