Oorzaken tempoprobleem op school van onze dochter van 17?

Mijn dochter van inmiddels 17 jaar heeft al vanaf groep 3 een ernstig tempo probleem. Ze komt altijd tijd tekort bij schoolwerkplan/ huiswerk enz. Maar ook de dagelijkse handelingen gebeuren altijd heel overwogen en precies. Nu zit zij op het HBO en heeft geen tijd meer over voor hobby’s e.d. Wij zijn bij de opticien geweest i.v.m. bijziendheid. Maar deze kon door verkeerde pengreep vaststellen dat het te maken had met haar hersenen en adviseerde ons een optoloog. Wij weten inmiddels niet meer wat te doen om haar te helpen; waar moeten wij terecht voor een juiste diagnose over wat het zou kunnen zijn. Mijn dochter ziet door de bomen het bos niet meer…

Wat vervelend om te lezen dat uw dochter al zo lang problemen ervaart. Uit uw e-mail begrijp ik dat hier nooit (goed) onderzoek naar is gedaan, waardoor onduidelijk is waar haar problemen vandaan komen.

Tempoproblemen

Tempoproblemen kunnen verschillende oorzaken hebben. Deze kunnen grofweg onderverdeeld worden in neuropsychologische factoren en sociaal-emotionele problemen. Bij deze laatste kan gedacht worden aan angst, depressie of problemen in de omgeving. Ze kunnen een direct of indirect effect hebben. Bij een direct effect kan men denken aan faalangst en perfectionisme. Je wil het té goed doen, waardoor het werken veel tijd kost. Ook een dwangmatige manier van werken kan het werktempo vertragen, bv. doordat je iets op een bepaalde manier móet doen. Indirecte effecten zijn bijvoorbeeld slaap- of concentratieproblemen die bij een depressie kunnen ontstaan.

Neuropsychologische factoren

Neuropsychologische factoren die het werktempo kunnen beïnvloeden zijn:

• Intelligentie (het IQ ligt op lager niveau dan verwacht en/of passend is bij het gevolgde onderwijs)
• Concentratieproblemen (evt. gepaard met hyperactiviteit en/of impulsiviteit)
• Problemen in de executieve functies (werkgeheugen, plannen, organiseren e.d.)
• Problemen met het verwerken van informatie
• Problemen in de visuomotoriek (het omzetten van wat men ziet in een motorische handeling)

De opticien heeft u verwezen naar een optoloog. Leermoeilijkheden kunnen soms ontstaan door problemen in het visuele systeem en behandeld worden door een optoloog. Deze maakt een ‘visuele analyse’ waarbij gekeken wordt naar o.a. scherpstellen, diepte zien en oogbewegingen (zie ook optologie.nl) en op basis daarvan wordt een behandelplan geschreven.

Onderzoek

Als psycholoog adviseer ik nader neuropsychologisch onderzoek te laten doen bij uw dochter. Bovenstaande functies (incl. het IQ) kunnen daarmee in kaart gebracht worden. Aangezien u aangeeft dat uw dochter dingen heel overwogen en precies doet, is het wellicht goed om ook enkele sociaal-emotionele factoren te laten onderzoeken.

Voor een dergelijk onderzoek kunt u zich aanmelden bij een psychologische (of evt. orthopedagogische) praktijk bij u in de buurt. Als het een eerstelijnspraktijk is kunt u zich direct aanmelden. Voor een tweedelijnspraktijk is er een verwijzing van de huisarts nodig.

Ik hoop u hiermee voldoende informatie gegeven te hebben. Hopelijk komt er snel duidelijkheid over de oorzaak van de problemen van uw dochter.