Dochter 7 jaar heeft moeite met aanvoelen emoties, hoe aanleren?

Ik heb een vraag over onze dochter van 7 jaar oud. Ze heeft moeite met het aanvoelen van emoties, voor zichzelf maar ook voor anderen. Daardoor geniet ze niet altijd van de leuke dingen, kan heel heftig en soms onhandig reageren. Ze mag daarnaast graag alles controleren en stelt zich soms bazig op naar andere kinderen. Op school gaat het goed en ze vindt het wel leuk om andere kinderen te helpen bij taken. Is hier een spel of luchtige manier voor om haar hier in te ondersteunen, verder te ontwikkelen, te helpen om het voor haarzelf makkelijker te maken? Het zit hem vooral in het voelen, wat voel je zelf en wat voelt een ander.

Leerbaar

Wat vervelend dat u het idee heeft dat uw dochter niet zo gemakkelijk door het leven wandelt. Dat is voor haar, en ook voor u als ouders niet fijn! Gelukkig is ze nog maar 7 jaar oud en kan zij nog van alles leren. Kinderen zijn vaak sponzen en imiteren en leren nog veel gedrag van hun ouders/omgeving. Ik weet niet of uw dochter enig kind is, vaak leren broertjes en zusjes ook juist sociale vaardigheden van elkaar. Uw dochter lijkt mij een sociaal meisje dat graag wil helpen.

Moeite met emoties

U schrijft dat zij heftig en soms onhandig kan reageren. Zij heeft moeite met emoties. Daarnaast vindt zij het niet gemakkelijk om los te laten en voelt zij een behoefte om dingen graag onder controle te hebben. Kunt u spreken van een sterke eigen wil? Heeft u enig idee waar die behoefte vandaan zou kunnen komen? Is ze bijvoorbeeld bang voor onbekende/nieuwe situaties? En herkent u dit bij uzelf of uw partner? Veel kinderen/volwassenen vinden nieuwe situaties spannend. Willen vasthouden of controlegedrag is dan niet vreemd. Temperament, karaktereigenschappen, opvoeding en omgeving spelen uiteraard ook allemaal een rol in haar ontwikkelingsproces.

Sociale vaardigheden

Mogelijk heeft uw dochter een talent in organiseren en wil zij graag van alles regelen op school/ in de klas/ in spel/ in contact met anderen. Als uw kind dan ook een pittig temperament heeft kan dit al gauw bazig overkomen. Het is dan handig dat u uw dochter leert over grenzen; wat zijn dat en wat doet dat met jezelf en met een ander? Wanneer u in uw opvoeding veel voor haar regelt (uit een vorm van bescherming bijvoorbeeld), kan het ook zijn dat zij dit gedrag kopieert. Mogelijk kunt u haar voordoen hoe je zou kunnen samenwerken met andere kinderen, of hoe je (zonder bazig over te komen) kunt zeggen wat je leuk zou vinden om te gaan doen of spelen. Samenspelen, delen, geven en nemen, allemaal sociale vaardigheden die zij zich nog meer eigen mag gaan maken. Dit kan bijvoorbeeld geoefend en geleerd worden met behulp van een rollenspel met bijvoorbeeld barbies/ playmobiel/ lego friends poppetjes (als ze dat leuk vindt) of gewoon als toneelspel tussen u, uw kind en eventueel andere gezinsleden. Lichaamstaal speelt hierbij een belangrijke rol.

Gevoelsthermometer

Wanneer zij in heftig gedrag belandt; los het dan eens op met een grapje (pak het zelf ook luchtig op) benoem welk gedrag je ziet (letterlijk) en zeg dat wat je fijn zou vinden of zeg haar hoe zij ook zou kunnen aangeven dat zij zich niet lekker/prettig voelt. Boos zijn mag, dat is een emotie. Handig is om dat op een bepaalde manier te uiten, zonder extremiteiten. Ik werk zelf ook veel met een gevoelsthermometer, dit geeft kinderen inzicht in hun gevoel. Wanneer voel ik wat, en waar voel ik dat dan in mijn lijf? Kan ik er een cijfer aangeven? U kunt bijvoorbeeld zelf een gevoelsthermometer gaan knutselen met uw dochter, met behulp van plaatjes van lachende, huilende, boze, blije en bange gezichtjes of met behulp van picto’s. Zo kan zij gaan leren aangeven op de thermometer hoe zij zich voelt.

Sociale vaardigheidstraining

Een sova-training ( = sociale vaardigheidstraining) of weerbaarheidstraining zou haar hierin ook zeker kunnen ondersteunen. Bij een weerbaarheidstraining leer je namelijk ook over grenzen; van jezelf en van de ander. En je leert om vanuit innerlijke kracht voor jezelf op te kunnen komen, met respect voor jezelf en de ander.

Hoogsensitiviteit

Het is mij niet helemaal duidelijk wat nou precies maakt dat uw dochter niet altijd kan genieten. Vindt zij het lastig om haar emoties te uiten? Of (her)kent zij de basisemoties niet? Of is het voor haar niet helder wat zij voelt en wat een ander voelt? Als dit laatste het geval is, dan zou het ook kunnen zijn, dat uw dochter extra voelsprietjes heeft, en bijvoorbeeld open staat voor de emoties van andere kinderen. Dit is uiteraard heel verwarrend voor een kind, omdat het lijkt alsof zij bang/ boos/ blij of verdrietig is. Maar mogelijk behoort die bepaalde emotie bij een ander. Het kan zijn dat u een hele gevoelige dochter heeft en dat zij hooggevoelige karaktereigenschappen bezit. Het kan dan helpen om hier meer informatie over op te doen. Er zijn vele boeken en websites met informatie over hooggevoeligheid/hoogsensitiviteit te vinden. Sommige kindercoaches en kindertherapeuten kunnen u hier ook verder bij ondersteunen.

Leuke spelletjes

Om met emoties te leren omgaan zijn er zeker ook leuke spelletjes/methodes die u kunt inzetten en gebruiken. Zoals bijvoorbeeld de blob- emotiekaarten of picto’s met allerlei emoties erop. Ik gebruik zelf ook geregeld ‘het lekker in je vel spel’, met kinderen die bij mij in de praktijk komen. En zo zijn er bijvoorbeeld ook picto kaarten over lichaamsbesef, hiermee komt er ook een bewustwordingsproces op gang bij kinderen. En ook ‘spring-kikker-spring’ is een heel leuk spel om emoties te leren kennen. Misschien hebben ze deze wel op school en mag u het eens lenen?

Voordoen emoties

Het helpt uiteraard ook als u, als ouders, de verschillende emoties voordoet. U kunt bijvoorbeeld samen voor de spiegel gaan staan en om de beurt een emotie laten zien, de ander doet het dan na. Of doe het juist eens tegenovergesteld, dus zeg met een hele blije stem dat je heel verdrietig bent. Of doe heel boos terwijl je lacht. Maak foto’s van familieleden met diverse gezichtsuitdrukkingen en maak er een emotie-kwartetspel van bijvoorbeeld. Erover praten en telkens weer benoemen van de emotie die u ziet bij haar en/of bij anderen op tv of op straat, zal haar ook helpen om de vele verschillende emoties te leren (her)kennen.

Mindfulness

Om te leren om bij haar eigen emoties te kunnen blijven zou het haar ook kunnen helpen om aan mindfulness te doen. Dit leert haar om aandachtig te zijn in het NU. Kinderen leren door aandachtsoefeningen en verhaaltjes hoe ze zelf een rustpunt kunnen vinden, hun piekergedachten kunnen beheersen en kunnen omgaan met (lastige) gevoelens. Mindfulness is een beproefde methode die kinderen meer zelfvertrouwen biedt en hen helpt meer in hun innerlijke kracht te komen en te blijven. Kinderen die Mindfulnessvaardigheden beoefenen, ervaren duidelijk een betere gemoedstoestand; ze zijn blijer, voelen minder angst en gaan minder in conflict met hun omgeving. In combinatie met het werken aan inzicht over grenzen (wat hoort bij mij en wat hoort bij jou) zal dit haar vast en zeker helpen.

Kindercoaching

Ook een traject bij een kindercoach kan uw dochter helpen om zichzelf te leren kennen, en om te leren met zichzelf en met anderen om te kunnen gaan. Vanuit lichaamsbesef, komen kinderen in een bewustwordingsproces en van daaruit kun je steeds meer inzichten gaan krijgen en handvatten gaan leren hoe met jezelf en je omgeving om kan gaan. Succes en geniet van uw wereldwonder! U kunt voor meer informatie of hulp altijd vrijblijvend contact met mij zoeken.