Navelbreuk

Bij een navelbreuk heeft de buikwand zich onvoldoende gesloten na het afvallen van de navelstreng. Hierdoor ontstaat een niet-zichtbare opening in de buikwand bij de navel. De navelbreuk uit zich in een kleine zwelling onder de huid en is vaak terug te duwen. Over het algemeen is een navelbreuk onschuldig en hoeft niet behandeld te worden.

Bij zo’n 3% van de kinderen van het blanke ras is kort na de geboorte een navelbreuk zichtbaar. Het komt bij te vroeg geborene baby’s veel vaker voor en bij sommige groepen negroïde kinderen wel in 25 % van de gevallen. Het is dus geen zeldzaam verschijnsel.

Oorzaken

De oorzaak is dat er nog onvoldoende samentrekking van het littekenweefsel heeft plaatsgevonden op de plaatst waar de navelstreng zich bevond. Bij persen of huilen kan er dan door de verhoogde buikdruk buikinhoud (buikvlies, darm, nog wel bedekt door huid en onderhuids vetweefsel) door de verzwakte buikwand heen naar buiten puilen. Er wordt dan rond de navel een zwelling zichtbaar, die wel zo groot als een sinaasappel kan zijn.

Gevolgen

Kan het kwaad? Op de kinderleeftijd kan het eigenlijk geen kwaad, omdat een navelbreuk niet zal inklemmen, bij volwassenen wordt er wel eens een beklemde navelbreuk beschreven. Om die reden is het verstandig een navelbreuk operatief te corrigeren als deze zich niet tijdens de kinderjaren spontaan hersteld heeft.

Klachten

De breuk geeft normaal gesproken geen klachten. Als het kind huilt zal dat niet veroorzaakt worden door het uitpuilen van de buikinhoud; het is eerder andersom: de buikinhoud puilt uit door de verhoogde buikdruk die door het huilen veroorzaakt wordt. Als een breuk beklemd raakt ontstaat meestal wel een hevige pijn ter plaatse. Maar bij kinderen zal een navelbreuk eigenlijk nooit ingeklemd raken.

Gevaar

Een beklemde breuk is de situatie dat de uitpuilende buikinhoud niet meer terug gebracht kan worden door de breukpoort de buik in. Dat kan gevaarlijk zijn, omdat de bloedtoevoer van een beklemde darm bijv. gevaar kan lopen en dat kan levensbedreigend worden. Zoals eerder gezegd komt deze complicatie bij de navelbreuk bij kinderen eigenlijk bijna nooit voor, in tegenstelling tot bij de liesbreuk, waarbij een vergelijkbare situatie wel tot een gevaarlijke toestand kan leiden en daar is een operatie op de kinderleeftijd wel aanbevolen.

Behandeling

In de eerste levensjaren zal het littekenweefsel om de breukpoort zich nog samentrekken en om die reden verdwijnt de navelbreuk in veel gevallen spontaan. In een gering aantal gevallen blijft de breuk bestaan (met name bij heel grote breukpoorten, ruim groter dan 2 cm.) en dan wordt geadviseerd na het 14e levensjaar toch een herstel operatie te doen omdat er op volwassen leeftijd wel een kas op inklemming van de breuk bestaat.
Soms wordt ook wel om cosmetische redenen geopereerd.
Het afplakken met tape van de breuk blijkt geen effect te hebben en is daarom in onbruik geraakt.

Meer informatie

Zie eventueel ook voor betrouwbare informatie: thuisarts.nl/navelbreuk

Foto uit: mens-en-gezondheid.infonu.nl
Bron: F.G. Welman, Navelbreuk; Kleine kwalen bij kinderen; Elsevier Gezondheidszorg